default-output-block.skip-main
National | Declaration of Independence

Te Rā Nehu o Nuki Aldridge

Waru tekau mā whā tau te kaumātua o Nuki Aldridge, o Ngāti Uru me Te Tahaawai i whakanuia mō tana whakaheke werawera ki te kawe i ngā tikanga Māori.

Nō te tīmatatanga o te wiki ka mate ia ki te hohipere o Kawakawa. Tēnei rā ka tanumia ki te ūkaipo o ana mātua tupuna ki Kaeo.

E maharatia ana a Nuki Aldridge ō Whangaroa, mō tana mahi whakahiki i ngā tikanga o Te Whakaputanga o Te Rangatiratanga o Niu Tīreni.

Tā Wiremu Heihei o Ngāti Rēhia kōrero, "Ko tāku, ko tāna he whakahoki i a tātou ki ngā tikanga ō ā tātou mātua tupuna i mua noa atu i te ngaru mā. Ki te whakatū i tā rātou Kāwanatanga, hei whakahaere i a tātou, i muri noa mai i te whakatatūtanga o tō tātou mana motuhake i ngā tau 1835."

He uri whakaheke tika ia nā Hongi Hika.  Pau te kaha, ko tāna kahore rawa tōnā iwi o Ngāpuhi i tuku i tō rātou rangatiratanga ki Te Karauna, mai anō i te hainatanga kotahi mano waru rau toru tekau mā rima.

Ko tā Bryce Smith, te tama a Nuki kōrero, "Ka mihi marika i tae mai ngā ope nei. Ka tae mai ngā mana, ka tae mai ngā manaaki, ka tae mai ngā awhina i a mātou. Ka tae mai ngā pouritanga mō te whanau mō te hapū mō te waka mō tōku pāpa ko Nuki."

He rangatira i noho ai Te Taumata Kaumātua o Ngāpuhi, ā, ki Te Taumata Kaumātua o Ngāpuhi pakanga mō ngā tika o Te Kereme Ngohi o Sealords.

Tā Wiremu anō, "Ko tēnei rangatira, e kore tana reo e rongohia, humarie tonu tana mau i te kaupapa. Engari ngā mea i rongo kei reira tonu tērā hūmarietanga, engari koina kia mahara me hikoi tonu i tēna kaupapa, me haere i runga i te rangimarietanga."

Mō ngā rā e whā rā ai ia e tiraha ana ki tōnā tupuna whare o Tau Te Rangimārie, ki tōnā tūrangawaewae o Mangaiti. Ki konei te tini me te mano, he haramai ki te tuku mihi poroporoaki ki a ia.

Tā Bryce anō, "Mai i te rā tuatahi he nui te aroha kua kitea, tini te tangata kua tae mai. Mangu pai ana te marae, ia te wā kua karangahia anō he ope. He mea ataahua anō tēnei mō taku whānau, ā, kua mōhio rātou iaianei tōnā mana."

Haere koe e te pāpa, ki ō mātua, ki ō wheinga, ki te kōpū o te whenua takoto rangimārie ai mō ake tonu atu.