default-output-block.skip-main
National | Ngāti Maru ki Taranaki

He pāhawahawa i te matū PFOS ki ngā manga iti o Taranaki

E karanga ana ngā iwi o Taranaki mo tētahi arotake i te pāhuka a te hunga patu ahi ki tā rātou na rohe. I puta mai ai tēnei take i ngā whakakitenga i piki ake te tāhawahawatanga o te matū kino ki roto i ngā tuna ki roto i ngā manga iti ki te tonga o Taranaki.

E ketekete ana tēnei kaimahi taiao a Emily Bailey i te matū i rahuitia atu i te tekau ngā tau ki muri ā i te whakamahi tonu e te kamupene hinu a Shell.

Ko tā Bailey, "E mōhio whānuitia ana ki teihana ki Oanui e whakahaerehia ana e Shell i whakawai rātou i te patu mo te e hia ngā tau, ka kitea e mātou i ngā wa ka hautu haere mātou i taua wāhi raengari kihai mātou i mōhio he matū kino i rahuitia inā tekau ma rua tau ki muri, inā tā mātou riri."

Ko te matū PSOF kei roto i te pāhuka a te hunga patu ahi. I roto i te whakatewhatewha ā motu i kitea ngā pānga kino o te matū ki ngā manga iti e rua ki roto o Taranaki me ētahi atu puna wai.

I te marama o Poutūterangi, i puta mai ai i ngā aromatawai i te pāhuka, he PFOS kei roto ki o rātou wāhi ki Paritūtū me Omata ā i kitea tonu ki te teihana nui a Maui e tu ana ki Oanui. Ko tā Shell e mahi tahi ana rātou me ngā iwi, te kaunihera me te kāwanatanga hoki kia whakakore i te pāhuka hei nga rua wiki e tu mai nei.

Ko tā Te Manatu Ahu Matua kore kau he taunakitanga e kiia nei he turaru ki te ora o te tangata, engari e mea tonu ana rātou kia kaua e kai mai i aua manga iti.

Ko tā Bailey anō, "e rere ana te manga iti ō Oanui ki te huarahi o Kina, koira ko tētahi ara rongonui e arahi haere ana ki tētahi wāhi eke ngaru pai ā mo te ruku kai moana hoki. Nōreira i te kai to tātou iwi i ngā kai i tāhawahawa mo ngā tau maha ā kihai i mōhio."

Ko tā Shell kihai te iwi me ngā kararehe pāmu i inumia i ngā wai mai i ngā wahi i tukinotia i te matū kino.

I whakakōpani a Bailey me tēnei kōrero, "Ka kōrero te iwi me ngā hapu ki te kaunihera, MPI me MFE ā me panoni rātou i ā rātou waeture, ā inaianei he rahui hī ika. Nōreira he rahui hī ika he rahui ruku kaimoana hoki kei te haere, kaore tera i te pai."

Ka mutu ko tā Shell anō ka mahi tahi tonu rātou me ngā iwi, me te hapori me te roanga ake o ngā whakatewhanga.