E whakahē ana tētahi mātanga ture i tā te Taraipiunara o Waitangi raweke i ngā take a iwi

E tautoko ana te Mātanga Ture Take Tiriti a Tākuta Carwyn Jones i te whakatau ma ngā iwi kē e whiriwhiri mā wai ngā kerēme e tuku i roto i o rātou nā rohe. Engari kei te whakahē ia i te tū a Shane Jones o Aotearoa Tuatahi e mea ana kei te whakapōrearea te Taraipunara i ngā kerēme, ā, me whakawhāiti tō rātou mana whakatau mō te hunga whiriwhiri whakatau.

Kei te whakahē te Mātanga Ture Take Tiriti a Tākuta Carwyn Jones i te whakapae, kei te raweke te Taraipunara i ngā kerēme, ā, ko te Māori te papa ki te whakawhāitihia tōna mana whakahaere.

 “These should be questions for iwi to resolve according to their own tikanga but it’s then for the Crown to recognise that and to base their decisions on mandate around those iwi processes. What the Tribunal is assessing is not making a decision about the iwi internal politics it is making a decision about what the Crown has done I that process.”

Ko tā Jones kei te Karauna kē te raru i te mea kaore ia i te aro atu ki te tikanga Māori. Ko tāna ko ngā keremē o Te Whakatōhea, o Ngāpuhi, o Hauraki iwi anō hoki te tauira.

"One of the things that has been identified in Ngāpuhi and Whakatōhea is that  it's not actually about the mandated number of individuals but it's about identifying how hapū want to participate in these settlements."

Ko tā Jones ki te kore te kāwanatanga e aro ki te tikanga ka mana-kore te kereme, ā, kei te āmine atu a Hone Harawira.

"E tika kia tū kotahi mātou ēngari o roto i tēra kotahitanga kaua e takahia te mana o ngā hapū kaua e whakakahoretia te reo o ngā hapu engari me rapuhia i taua reo i taua tautoko kia tu rangatira ai a Ngāpuhi i ngā rā kei te haere mai whai atu i tētahi huarahi kia uru atu te katoa ki tēnei o ngā kaupapa."

Ka kimi tautoko a Shane Jones i te hui ā-tau a Aotearoa Tuatahi ki te whakawhāiti i te mana whakatau o te Taraipunara. Ina ka ea ka tū hei kaupapa ki te kōwhiringa pōti e heke mai nei.