Ko ngā mahi whakamahara atu ki te tāenga a Kāpene Kuki ki Tūranganui ā Kiwa he take i kaha werohia e ngā kapa haka kura tuarua o Te Tairāwhiti i tū ki Kawakawa Mai Tawhiti.
Haruru ana te papa tūwaewae i ngā mahi a Tāne Rore a Hine te Rēhia,
Ko Tūranga Wahine, Tūranga Tāne te kapa i eke ki te keokeonga i tēnei tau.
Hei tā te kaitātaki tāne o Tūranga Wahine Tūranga Tāne hei tā Tuteari Te Raunga-Lamont, “He mīharo tēnei kaupapa tēnei tikanga o tātau te kapa haka nā te mea e taea ana te tū i te taha o ō tama, o ō boys, me ngā tuāhine hoki.”
He wero i puta i ngā rōpū maha e pā ana ki ngā mahi whakamahara i tāenga o Kāpene Kuki ki Tūranga.
Koia hoki te toa kaitātaki tānei, hei tā Tuteari Te Rauna-Lamont, “He rautaki anō ki te ako i o tātau nei hītori whakapapa o te Tairāwhiti anō hoki, rua rau rima tekau ngā tau kua tangohia tōku iwi Māori, tōku reo Māori, ōku tikanga Māori, koirā tētahi take o te wā.”
I tūhono atu ai TKKM o Hawaiki hou me TKKM o Kawakawa Mai Tawhiti, arā, ko Ngā Wai Weherua tērā i eke ki te tūranga tuarua.
Ko Tyson Bird te kaitātaki tāne i te kapa o Ngā Wai Wehe Rua, hei tāna hei tā Bird, “E taura here ana i ngā taukaea o whanaungatanga o Aho Matua o aroha o manaakitanga nō reira e tika ana kia tūhonohono kī kura Aho Matua kē.”
Ko Rītana tērā i eke ki te pae tuatoru.
Heoi anō i te tōnga o te rā, ko te whanaungatanga i weanga i ngā iwi o Te Tairāwhiti te tino toa.
Ko Te Amorutu Broughton te kaitātaki wahine ki TKKM o Horouta Wānanga, hei tāna, “Ko te whainga o tēnei mahi he whakakotahi i ngā rohe o te motu, me te mahi i ngā mahi e arohatia ana e ngā rangatahi o ēnei rā.”
Hei te tau e heke mai whakakanohi ai ngā kapa e toru nei i Te Tairāwhiti ki ngā whakataetae ā motu.