"Ko Whanganui, kaua ko Wanganui".
Koirā tētahi o ngā tūtohutanga a Te Rōpū Whakamana i Te Tiriti o Waitangi ki te karauna i roto i te ripoata whenua o Whanganui kua puta. Koirā tētahi o ngā kerēme waru tekau mā toru a te iwi i roto i tana aru whakataunga tiriti.
Ko ngā kai o roto i te pūrongo a te Taraipunara ko te whakahokitanga atu o te whenua atawhai o Whanganui ki te tangata whenua, whitu tekau mā whā mano heketea te rahi.
I tēnei rā neke atu i te iwa tekau mā rima mano heketea te nui o te whenua kei ngā ringaringa o te mana whenua, tōna tekau mā tahi ōrau o te whenua katoa o te takiwa. Hei tā te minita o Te Taihauauru tā Adrian Rurawhea he āwangawanga nui tēnā.
I tutuki te whakataunga kereme o te awa i tērā tau, tahi rau tekau miriona tāra i tukuna ki te iwi. Hei tā Gerard Albert me whakatau ka tika he kereme tuarua.
Ināianei ka whakatakoto tēnei pūrongo ki mua i te aroaro o te iwi me ngā hapu, i mua i te waihanga o te whakataunga kereme ka tukuna ki te kāwanatanga.