Ko Te Reo Irirangi o Tainui i Ngāruawāhia ka whakanui i tana ekenga ki te 30 tau i tēnei wiki. I kōrero mai te kaiwhakapaoho o te reo irirangi nei, a Matutaera Herangi ki Te Ao Māori i roto i āna whakapaohotanga i te whakataetae waka ama ā-motu i te rā nei. Ko tā Herangi, he tuku mihi ki ngā waha reo, arā ki ngā kaiwhakapaoho i te wāhanga o te ata, ki a Womble rāua ko Blossom, ki a Dusty Nepia, ki a Pohewa Tamati, ki a Mamae Takerei, ki a Koroneihana Cooper. Ka whakamārama mai a Herangi i te ahurei o te reo irirangi me tōna hiranga ki roto o Waikato-Tainui i ēnei rā.
Tūtohu Ngāruawāhia. Ngā hua 1 - 10 o te 11 mō
Primary tabs
Ngā hua kimi
-
Ko te whakaurunga te aronga nui mō te taurima hākinakina tua iwa o Tainui
E rima tekau mā tahi ngā marae o Waikato-Tainui kua whakatōpu atu ki ngā papatākaro o Hopuhopu i Ngāruawāhia mō te taurima hākinakina tuaiwa o Tainui ka tū hei ēnei rā whakatā. Kei te whakanui hoki te iwi i te kotahi rau ono tekau tau o Te Kiingitanga, ā, ko te whakaurunga te aronga nui.
-
Ko tā tētehi ratonga hauora Māori i Te Waiariki, he kaikiri te Manatū Hauora ki ngā ratonga hauora Māori
E ai ki te Kaiwhakahaere o tētahi Ratonga Hauora Māori ki Te Waiariki, i whakatūria ngā ratonga hauora Māori kia hemo tonu atu. Ko tā Janice Kuka o Ngā Mataapuna Oranga ki te pakirehua o Te Taraipunara o Waitangi, kāore ngā rauemi i riro i a rātou i rite ki te nui i riro i ngā ratonga auraki.
-
Ka whiua ngā whakahē ki te pouhāpai o mua o te Kiingi e ngā pononga
Ko tētahi o ngā tino uepū Māori ā-motu kei te rongo i ngā whakawhiu a te hunga pāpāho. Kua kotahi rau, e ono tekau tau te Kiingitanga e tū ana, ā, hei ngā rā okioki whakanuia ai te tau tua ngahuru mā rua o te noho a Kiingi Tuheitia Potatau Te Wherowhero te tuawhitu ki te ahurewa tapu o ōna mātua tūpuna. Heoi, ko tōna mana, kei te werohia.
-
E kōkiri ana a Tuku Morgan me heke iho te tangata i te pūtake o te whakatewhatewhanga a Te Tari Hara Tāware
Tērā te karanga ki te tangata kei te pūtake o te whakatewhatewhanga a Te Tari Hara Tāware ki te Tari o te Kīngitanga, me heke ki rahaki ināia tonu nei kia tau rā nei te whakatewhanga. Koia rā te whakatau a Tūkoroirangi Morgan, kai-tohutohu ō-mua ki a Kīngi Tūheitia.
-
E mānukanuka ana ngētehi rangatahi i ngā kōhurutanga whai pānga ki ngā kēnge i te riu o Waikato
Ki te riu o Waikato, e noho mānukanuka ana ētahi o ngā mātātahi i ngā kōhurutanga whai pānga ki ngā kēnge i te rohe. Hei tā kaihāpai i te hunga rangatahi hei tā Eugene Davis me poipoi ngā haproi i a ngāi taiohi kia kore ai rātou e kuhu ki ngā mahi kēnge.
-
E whakarite ana ngā Iwi mō ngā whakatairanga 160 tau o Te Kiingitanga
Kei te takatū ake ngā iwi o te motu ki te whakanui i te kotahi rau e ono tekau tau a te Kīngitanga ka tīmata a ngā rangi whakatā nei. Hei reira, whakaputahia ai ngā kōrero a Te Kāhautu Maxwell, ihorei o Te Whakatōhea me ētahi atu rangatira a iwi e tūhono atu ai tēnā me tēnā ki Te Kīngitanga, ā tae atu rā ki ōna pānga i ēnei ra.
-
E ngana ana te Kiingi Māori kia mahi ngātahi me te kāwana
Kei te houhia te rongo ki waenga i te Kīngitanga me te Rōpu Reipa. Nō te rā nei, ka pōhiritia a Jacinda Ardern ki te marae o Tūrangawaewae i Ngāruawāhia mō te wā tuatahi hei Pirimia. He whakaheke i te rahi o ngā mauhere Māori me te kimi rongoa mō te noho rawakore ētahi o ngā kaupapa kōrero ki waenga i a rāua ko Kīngi Tūheitia Pōtatau Te Werowhero te tuawhitu.
-
Kua eke ngā waka tauā o Waikato a Tumanko rāua ko Te Rangatahi ki ngōna tau e waru tekau
Kua eke ngā waka tauā o Waikato, arā, ko Tumanako rāua ko Te Rangatahi ka kitea ia tau i te Rīkata i Ngāruawāhia, ki ngōna tau e waru tekau. I te kāhui o ngā waka tauā e ono rāua, e whakangahau ana i a Kiingi Tuheitia me te marea i whakatōpū atu i te taha o te awa o Waikato, i te marae o Tūrangawaewae.
-
He kēnge kua hono atu ki te whawhai mo ngā tamariki rawa kore
Rua tekau mā rima ngā kura o Waikato ka whiwhi tina ia rā mai i tētahi kēnge e kīia ana ko Tribal Huk, he kēnge e hiahia ana ki te panoni i ngā whakaaro a te hapori mō rātou.