Tērā te karanga a te karauna kia kotahi a Ngāpuhi e tatū wawe ai ōna kerēme tiriti. Engari i te rā nei, i tīmata te noho ohorere a te Rōpū Whakamana i Te Tiriti o Waitangi ki te whakawā i ngā whakahaere a te Karauna i tohu ai ko te rōpū Tūhoronuku, hei mana whakatatū i aua kerēme.
E mea ana ngā hapū, ko ngā whakahaere a te karauna e tatū ai o rātou nā kerēme kei te takatakahi kē i o rātou nā mana i oatihia ai ki roto i te Tiriti o Waitangi.
Ko Erima Henare tērā e mea ana, “Ko tētahi o ngā kōrero kua puta i te karauna ko tēnei mahi a ngā hapū he toroa i te kaupapa. E kore e whakataungia ara kee te kore mahi te kore kai te kore whare ērā mea. Ko au e mea ana ehara nō mātou tērā raruraru nā rātou nā te Karauna i pērā ai.”
E tekau mā rima ngā tono ā neke atu i te whitu tekau ngā rōpū whai pānga nā reira he tino pakanga kei te haere.
Hei tā Pita Tipene, “Kia kaua te Karauna e mea me pēnei koutou e ngā hapū me pēnei me pērā i raro i Te Tiriti o Waitangi kei ngā hapū kē te tikanga. E mea ana mātou ka nui te hē o ngā whakahaere o te Karauna me te minita ano ngā minita e rua. Kahore kē rātou e ware ana mō ngā iwi o Ngāpuhi nā reira rātou e kaha tonu nei ki te takatakahi i ngā hapū me mutu ēnā mahi.”
Kua kite keē ngā hapa i roto i ngā whakahaere i tohua ai ko te rōpū Tūhoronuku hei mana whakatatū i ngā kereme o Ng`zpuhi. Nā koia i karangahia tēnei noho e te Taraipiunara hei whakawhānui ake i aua kōrero kia kite pēnā he kōrero tūturu, he kōrero pono, he kōrero aha rānei.
E ai ki a Erima Henare, “Ko te kī atu ki te Karauna nā wai i teka kei a koe te mana hei kōrero mō Ngāpuhi nei. Nāu te mahi taki wehewehe i a mātou na kua mea nei koe kei a koe kē te mana hei kōrero ia Ngāpuhi kei a Ngāpuhi anō te mana kōrero mōna.”
Hei te roanga o tēnei wiki rongo ai ngā taha ki te Karauna me te rōpū Tūhoronuku.